Sağlık Bakanlığımzın 2015-2018 yıllarını kapsayan “Türkiye Karbonmonoksit Zehirlenmelerinin Önlenmesi Programı ve Eylem Planı” çerçevesinde, 13-17 Kasım 2017 tarihleri arasında Sağlık Müdürlüğümüz tarafından 112 Acil Sağlık Hizmetlerinde ve Devlet Hastaneleri Acil Servislerinde görev yapan hekimlere yönelik Karbonmonoksit Zehirlenmeleri ile ilgili Doç Dr. Nurhan MEYDAN ACIMIŞ tarafından hizmetiçi eğitim verilmektedir.  Eğitimlerde, Karbonmonoksit Zehirlenmelerinin ilimiz genelinde azaltılmasına yönelik olarak yapılması gerekenler, alınması gereken önlemler, teşhis ve tedavi konularında hekimler bilgilendirilmektedir.

Kış aylarında karbonmonoksit zehirlenmelerinden biri olan soba zehirlenmelerine sık rastlıyoruz. Bu nedenle halkımızın bu konuda bilgilendirilmesi halk sağlığı açısından önem arz etmektedir.

Bu tür zehirlenmeler, yapısında karbon taşıyan bileşiklerin tam yanmaması sonucu karbonmonoksit gazının açığa çıkmasıyla oluşmaktadır. Karbonmonoksit gazı; kokusuz, tatsız, tahriş edici olmayan, yanıcı bir gazdır. Odun, kömür, egzoz gazları ve doğalgaz gibi yakıtların dumanlarında bulunur. Genellikle soba zehirlenmesi ve banyo zehirlenmeleri olarak bilinir.

 Kötü baca sistemleri, yangınlar, kapalı garajlar, hava dolaşımının olmadığı yerler, fırtınalı hava koşullan karbonmonoksit oluşumunu sağlar. Baş ağrısı, güçsüzlük, halsizlik, baş dönmesi, görme kaybı, unutkanlık, bulantı, kusma, kalp ritmi bozukluğu, bayılma, uyuşma, solunum güçlüğü gibi belirtiler zehirlenmenin işaretidir. Zehirlenme olduğunda en önemli şey hastanın zehirlendiği ortamdan dışarı çıkarılarak organlara oksijen sağlanması ve hemen 112 Acil Servisinin aranması gerekmektedir.

 Soba ve kombi baca bağlantılarının kontrol ettirilmesi, çekmeyen bacaların temizlenmesi, yatmadan sobaya kömür ilavesi yapılmaması, her yıl kombi bakımlarının yaptırılması, ısıtma sistemlerinin ve bacaların her yıl düzenli olarak bakım ve temizliğinin yaptırılması, kaliteli kömür kullanılması gibi basit ve uygulanabilir önlemler ile karbonmonoksit zehirlenmelerinden korunabiliriz.

 

Dr. Şükrü ARPACI 

İl Sağlık Müdürü